nthp2013

Hiện nay nhờ phát triển của khoa học kỹ thuật và kết hợp với sự tiến bộ của y học hiện đại đă đưa ra phương pháp điều trị thoái hóa khớp hiệu quả đó là phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo. Đây là một sự tiến bộ vượt bậc về y học giúp cho bệnh nhân thoát khỏi đau đớn do bệnh thoái hóa khớp gối gây ra.

Thoái hóa khớp gối là một bệnh lư thường gặp. Tùy theo giai đoạn phát triển của bệnh mà có những phương pháp điều trị khác nhau. Chỉ định mổ thay khớp gối nhân tạo khi khớp gối bị hư hại quá nhiều, gây đau đớn cho người bệnh khi đi lại và cả lúc nghỉ ngơi, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Trên phim X quang tư thế đứng chịu lực giai đoạn này th́ khe khớp đẫ hẹp hoàn toàn, nhiều chồi xương, có dấu cốt hóa xương dưới sụn, lệch trục…

Đau trong thoái hóa khớp gối ban đầu đặc trưng bởi kiểu đau cơ học, nghĩa là đau khi bị t́ đè như đi hay đứng. Lư do gây đau khớp gối là do mặt sụn khớp bị hư hại, ṃn, không c̣n trơn láng, lộ phần xương bên dưới. Do đó người bệnh sẽ có khuynh hướng hơi co gối đẻ chống đau, lâu ngày sẽ dẫn đến hạn chế duỗi gối. Ở tư thế như vậy lâu dài các cơ xung quanh luôn trong t́nh trạng co rút, tăng trương lực đưa đến hiện tượng viêm không đặc hiệu. Lúc này đau là do viêm gây nên, nghĩa là đau cả lúc nghỉ ngơi, nhất là nữa đêm về sang, gây cho người bệnh mất ngủ hay thức giấc nữa chừng. Đau do viêm phối hợp với đau cơ học sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt của bệnh nhân. Giai đoạn này thường điều trị nội khoa ít hiệu quả.


Tuổi lớn, t́nh trạng béo ph́, giới tính nữ là những đối tượng thường thấy trong bệnh lư thoái hóa khớp gối.

Thay khớp gối thực chất là thay lớp sụn xương bị hư bằng lớp kim loại. Lớp kim loai này được dán vào xương bằng chất keo y học (cement). Có nhiều loại khớp gối nhân tạo nhưng cơ bản mỗi khớp đều có ba thành phần chính là phần lồi cầu đùi, phần mâm chày và một tấm đệm bằng nhựa tổng hợp chèn vào giữa hai thành phần trên, mục đích cho khớp hoạt động được nhẹ nhàng êm ái.

Cũng giỗng như các phẫu thuật khác, trước mổ bệnh nhân cần được kiểm tra tổng quát toàn bộ các cơ quan. Nếu bệnh nhân có vấn đề về tim mạch hay hô hấp th́ cần phải điều trị nội khoa bổ sung và thảo luận với bác sỹ gây mê trước khi tiến hành phẫu thuật. Trong đa số các trường hợp phương pháp vô cảm là gây tê tủy sống, giảm đau sau mổ bằng duy tŕ tê ngoài màng cứng. Bệnh nhân ở tư thế nằm ngữa, dùng ga-rô đùi , làm một đường rạch da chừng 10-15cm thẳng giữa trước gối. Sau khi vào khớp cần lưu ư phải lấy bỏ các gai xương để việc đo đạc cở khớp sau này cho chính xác. Tiếp theo dùng cưa rung để cắt chỉnh lớp sụn chầy, đùi và bánh chè. Dây chằng chéo sau cắt hay bảo tồn th́ tùy cấu tạo từng loại khớp nhân tạo. Dùng cement dán các mặt sụn nhân tạo vào xương, kiểm tra khoảng gấp duỗi phù hợp là được.

>> Cách chữa bệnh thoát vị đĩa đệm hiệu quả nhất!

Tuổi thọ trung b́nh của một khớp gối nhân tạo vào khoảng 10-15 năm, sau đó nếu khớp hư sẽ phải mổ thay lại, và tất nhiên mổ lần sau sẽ khó hơn mổ lần đầu. Do đó chỉ định mổ thay khớp cần phải hết sức chặt chẻ. Những bệnh nhân trẻ tuỏi cần ưu tiên điều trị bảo tồn.

Sau mổ thay khớp bệnh nhân cần được hướng dẫn tập phục hồi chức năng. Thông thường sau 2 tháng tập luyện sẽ b́nh phục gần hoàn toàn, sau 6 tháng th́ gần như sinh hoạt b́nh thường.

Giá thành một bộ khớp tầm khoảng 40 triệu đồng, trong đó bảo hiểm y tế thanh toán gần 30 triệu. Đây quả là quyền lợi đáng kể của người đóng BHYT thường xuyên.

Phẫu thuật thay khớp gối là để giải quyết triệu chứng đau và phục hồi chức năng vận động cho người bệnh. Đây là một phẫu thuật lớn, đ̣i hỏi phẫu thuật viên phải nắm vững qui tŕnh và phải được thực hiện tại những cơ sở y tế đảm bảo. Tại Bệnh viện Đà Nẵng trong thời gian đầu mới triển khai, chúng tôi phải nhờ sự gúp đỡ của các chuyên gia đến từ Thái Lan, từ Úc. Đến nay chúng tôi đă được chuyển giao công nghệ và tự thực hiện thành công phẫu thuật thay khớp gối. Sau hơn một năm triển khai, đến nay chúng tôi đă thực hiện được bốn ca thay khớp gối nhân tạo toàn phần. Kết quả ban đầu nghi nhận ba ca kết quả rất tốt bệnh nhân đă trở lại sinh hoạt b́nh thường, một ca biên độ khớp bị hạn chế gấp do bệnh nhân không có điều kiện tập phục hồi chức năng tại cơ sở thực thụ, chỉ tự tập tại nhà.

Cho tới thời điểm này phẫu thuật thay khớp gối vẫn c̣n khá mới mẽ và chưa phải là phổ biến. Bệnh viện Đà Nẵng là một trong những bệnh viện đầu tiên trong khu vực đă triển khai thành công kỹ thuật này và trở thành phẫu thuật thường qui trong hoạt động chuyên môn của khoa Ngoại Chấn thương - Chỉnh h́nh.

Tóm lại phẫu thuật thay khớp gối là một giải pháp hiệu quả cho những trường hợp thoai hoa khop giai đoạn nặng, khi điều trị nội khoa không c̣n đáp ứng. Thay khớp gối nhân tạo gúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân, nhất là những người lớn tuổi, hết những cơn đau bất tận kéo dài.

Xem thêm các triệu chứng viêm khớp dạng thấp và cách pḥng ngừa.